Świąteczny piernik okiem botanika cz. 1.

Święta Bożego Narodzenia już niedługo, nadeszła więc pora pieczenia tradycyjnych bożonarodzeniowych pierników. Kiedyś to ciasto było wyznacznikiem statusu społecznego – gościło jedynie na stołach najbogatszych. W jaki sposób narodził się piernik i co w nim niezwykłego? Otóż, wszystkiemu winne są pewne bardzo szczególne rośliny. 

Pieprzne ciasto 

Wielka kariera piernika rozpoczęła się w XIV wieku, kiedy w miastach powstały pierwsze cechy, skupiające ludzi trudniących się produkcją tych słodkości. Ich wyroby stopniowo zaczęły trafiać na mieszczańskie stoły, wciąż jednak były towarem luksusowym. Nazwa „piernik” wywodzi się od przymiotnika „pierny”, czyli „pieprzny” i związana jest przyprawianiem pierników tzw. „korzeniami” czyli przyprawami korzennymi. To właśnie im pierniki zawdzięczają swój niezwykły aromat i smak. 

Piernik narodził się ze znanego od zarania dziejów ciasta zwanego „miodownikiem”, wyrabianego z mąki i miodu, do którego dodano przyprawy korzenne: cynamon, imbir, goździki, kardamon, gałkę muszkatołową, anyż. To one sprawiły, że pierniki były towarem luksusowym. Dlaczego? Otóż niegdyś przyprawy te były cenne niczym złoto. 

Rośliny, które zmieniły świat 

Handel przyprawami w Europie rozwinęli kupcy arabscy, stąd niegdyś powszechnie uważano, że „korzenie” rosną w Arabii – rozumianej jako Półwysep Arabski. Z czasem rejon południowo-wschodniej Azji, skąd jak się okazało, naprawdę pochodzą cenne przyprawy, zaczęta nazywać po prostu „Indiami”. 

W początkach naszej ery głównym ośrodkiem handlu przyprawami była Aleksandria, potem Konstantynopol (obecnie Stambuł). Na handlu przyprawami z Dalekiego Wschodu swoją potęgę zbudowała Wenecja, która wiodła w nim prym aż do 1453 r. Wtedy to upadło Cesarstwo Bizantyńskie i Turcy Osmańscy opanowali szlaki handlowe uzyskując monopol na handel przyprawami. Jak nie trudno się domyślić, ceny „korzeni” drastycznie wzrosły – postanowiono więc odkryć nową drogę, którą przyprawy będą mogły przywędrować do Europy. Był to jeden z bodźców organizacji pierwszych wypraw odkrywczych – zaczęto poszukiwać morskiej drogi do Indii – rozpoczęła się era wielkich odkryć geograficznych.

Wróćmy jednak do wspomnianych przypraw. Każda z nich to część jakiejś rośliny. Na początek odkryjemy tajemnice cynamonu, a w kolejnych artykułach pozostałych"piernikowych" przypraw.

Artykuł o cynamonie: http://www.bankgenow.kpnmab.pl/aktualnosci/swiateczny-piernik-okiem-botanika-cz-2,111.html